BOLVADİN ÜRETİCİSİ İÇİN ALTERNATİF ÜRÜNLER KUŞKONMAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ

BOLVADİN ÜRETİCİSİ İÇİN ALTERNATİF ÜRÜNLER

KUŞKONMAZ YETİŞTİRİCİLİĞİ

Sulu tarım yapılabilen alanlarda daha yüksek kazanç sağlama potansiyeli olan alternatif ürünlerden birisi olan kuşkonmaz anavatanı Türkiye olmasına rağmen üretim ve pazarlama konusunda ülkemizde çok geri planda kalmıştır. Kuşkonmaz ilkbaharda toprak altından çıkan taze sürgünleri kesilerek tüketilen çok yıllık bir sebzedir. Kuşkonmaz bahçesi kurulduğunda arazide 10-12 yıl ekonomik ömrünü devam ettirir. Eskişehir, İzmir, Muğla, Mersin, Edirne ve Erzurum gibi çok farklı iklim ve toprak şartlarına sahip illerimizde üretimi yapılabilmektedir. Kuşkonmaz üretiminin 400 dekarı Eskişehir’ de ve 40 dekarı ise Muğla’da gerçekleştirilmekte olup üretimin yüzde 90’ı Eskişehir’ de gerçekleşmektedir. Ülkemizin yıllık üretim miktarı 400 ton civarındadır.

Bahçe tesisi sonrasında üçüncü yıldan itibaren hasat yapılabildiği için ilk üç yıl sabır ve emek isteyen bir üründür. Kuşkonmaz üretiminde 3. Yıldan itibaren dekara 200-300 kg. verim ile başlayan hasat 1 tona kadar çıkmakta ve yaklaşık olarak 1 dekar üretim alanından 60.000 TL kâr elde edilmektedir.

Vitamin, mineral maddeler ve antioksidan içeriğince zengin olan kuşkonmazda yüksek miktarda folik asit vardır. 150 gr. kuşkonmaz günlük folik asit ihtiyacının %90’ını karşılayarak emziren kadınların sütünü artırır. Çoğunlukla taze tüketimi yapılırken konserve ve işlenmiş olarak da pazarlanabilmektedir.

Kuşkonmaz ülkemizde rakımı 0-1100 m. arasında olan yerlerde yetiştirilebilmektedir. Kışı toprak altında geçirdiğinden Türkiye’nin her yerinde hasat zamanı farklılık göstererek yetiştiriciliği yapılabilir. Toprakta taban suyu problemi olmayan, kuvvetli rüzgâr almayan düz veya hafif meyilli güneye bakan yamaçlar iyi sonuç vermektedir. Toprak yapısı olarak kumlu geçirgen toprakları çok sever, kök ve sürgün gelişimi güzel olur. PH 6,5-7,5 arası uygundur. Bitki kök bölgesi 60-80 cm. yüksekliğe kadar kum-toprak-çiftlik gübresi karışımı ile doldurularak tümsek yapıldığı takdirde verim ve kalite daha iyi olmaktadır. Ekimden önce dekara 10 kg azot, 8 kg fosfor ve 10 kg potasyum verilir. Yetişme döneminde ise yıllık 14 kg azot, 8 kg fosfor, 10 kg potasyum ve 14 kg magnezyum verilir.

Kuşkonmaz çok yıllık bir bitki olduğundan dikimden önce yabancı ot mücadelesine başlamak özellikle ayrık, kanyaş gibi kök sisteminin gelişimini engelleyecek yabancı otlarla mücadele etmek çok önemlidir. İlk 3 yıl bitki gelişiminin sağlıklı bir şekilde olması için yabancı ot ile rekabete girmemesi gereklidir. Sulama yöntemi olarak gübreleme, yabancı ot kontrolü ve toprak işleme gibi faaliyetlerde ek faydalar sağlayan damla sulama yöntemi tercih edilmelidir. Hasat havanın durumuna ve toprak sıcaklığına göre Türkiye şartlarında Mart ayında başlar Haziran sonuna kadar devam eder. 4. yılından itibaren, sezonda ortalama 12 hafta boyunca her gün hasat yapılabilir. Bu nedenle işçilik gideri kuşkonmaz üretim maliyetinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bir dekarlık üretim alanında ortalama 1 işçiye ihtiyaç vardır.

2023 yılı üretim sezonunda kuşkonmaz toptan satışı 100-150 TL/Kg arasında perakende satış fiyatı ise 400-500 TL/kg arasında gerçekleşmiştir. Bolvadin’ de 1-10 dekar arası büyüklükte sulu tarım arazilerine sahip küçük aile işletmeleri için oldukça kârlı görünen alternatif yeni bir ürün olarak kuşkonmaz yetiştiriciliği yapılabilir.

Durmuş ERDURMUŞ

Ziraat Yüksek Mühendisi

BOL-DAV BOLVADİNLİLER DAYANIŞMA VAKFI